1000 لغت پرکاربرد ترکی استانبولی

لینک دانلود واژه ها بصورت یکجا در انتهای مطلب قرار گرفته است.

می‌خوای مثل یک محلی در استانبول گشت و گذار کنی؟ دوست داری با مردم ترکیه به زبان خودشون حرف بزنی؟ اولین قدم برای رسیدن به این هدف، یادگیری لغات پرکاربرد ترکی استانبولی است. با ما همراه باش تا بتونی به راحتی در سفر به ترکیه از پس هر موقعیتی بر بیایی.

• واژگان روزمره: سلام و احوالپرسی، تشکر و معذرت‌خواهی، معرفی خود و دیگران، پرسیدن و دادن اطلاعات شخصی، عبارات مورد استفاده در مکان‌های عمومی (رستوران، فروشگاه، …)
• واژگان مربوط به خانواده و دوستان: اعضای خانواده، صفات شخصیتی، احساسات و عواطف، روابط اجتماعی
• واژگان مربوط به خانه و محیط اطراف: وسایل خانه، اتاق‌ها، فعالیت‌های روزمره، توصیف مکان‌ها
• واژگان مربوط به غذا و نوشیدنی: انواع غذا، نوشیدنی‌ها، ادویه جات، ظروف غذاخوری
• واژگان مربوط به سفر و گردشگری: وسایل نقلیه، مکان‌های دیدنی، اقامتگاه‌ها، عبارات کاربردی در سفر
• واژگان مربوط به کار و تحصیل: مشاغل، محیط کار، ابزار و تجهیزات کاری، عبارات آکادمیک
• واژگان مربوط به سلامتی: قسمت‌های بدن، بیماری‌ها، داروها، عبارات پزشکی
• واژگان مربوط به طبیعت: فصل‌ها، آب و هوا، حیوانات، گیاهان
• واژگان مربوط به خرید: لباس، رنگ‌ها، اندازه‌ها، عبارات مورد استفاده در فروشگاه
• واژگان مربوط به زمان و تاریخ: روزهای هفته، ماه‌ها، اعداد، زمان
• واژگان مربوط به احساسات و افکار: خوشحالی، ناراحتی، عصبانیت، امیدواری، ناامیدی، فکر کردن، تصمیم گرفتن

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات / کاربردها
Merhaba	سلام	برای شروع یک مکالمه
Selam	سلام (غیررسمی)	برای مکالمه دوستانه یا غیررسمی
Nasılsınız?	حالتان چطور است؟	برای پرسیدن حال طرف مقابل
Nasılsın?	حالت چطوره؟	برای پرسیدن حال دوستانه و غیررسمی
İyiyim, teşekkür ederim. Siz nasılsınız?	خوبم، متشکرم. شما چطور هستید؟	پاسخ معمول به سوال “حالتان چطور است؟”
Fena değilim.	بد نیستم.	بیان وضعیت متوسط
Çok iyiyim, teşekkür ederim.	خیلی خوبم، متشکرم.	ابراز رضایت از حال خود
Daha iyiyim.	بهترم.	نشان‌دهنده بهبودی نسبی
İyi değilim.	خوب نیستم.	بیان احساس ناخوشی
Pekâlâ.	خوب، باشه.	بیان تایید یا موافقت
Anladım.	فهمیدم.	بیان درک مطلب
Tamam.	باشه، قبول.	بیان تایید یا موافقت
Günaydın	صبح بخیر	برای خوش‌آمدگویی در صبح
İyi akşamlar	عصر بخیر	در عصر به عنوان خوش‌آمدگویی یا خداحافظی
İyi geceler	شب بخیر	قبل از خواب یا خداحافظی در شب
Hoş geldiniz	خوش آمدید	هنگام ورود فرد به یک مکان
Hoş bulduk	خوشحالم که آمدم	پاسخ به “Hoş geldiniz”
Fena değilim.	بد نیستم.	بیان وضعیت متوسط
Daha iyiyim.	بهترم.	نشان‌دهنده بهبودی نسبی
Ya siz?	و شما؟	ادامه مکالمه بعد از بیان حال
Görüşürüz	به امید دیدار	خداحافظی غیررسمی
Görüşmek üzere	تا دیدار بعدی	خداحافظی با امید دیدار مجدد
Allaha ısmarladık	خدا نگهدار	خداحافظی با احترام
Güle güle	به سلامت	خداحافظی توسط فردی که در محل می‌ماند
Afedersiniz	ببخشید	برای عذرخواهی یا جلب توجه
Özür dilerim	معذرت می‌خواهم	عذرخواهی رسمی‌تر
Nasılsınız efendim?	حالتان چطور است، قربان؟	احوال‌پرسی رسمی و مؤدبانه
Memnun oldum.	خوشبختم.	ابراز خوشحالی از ملاقات
Tanıştığımıza memnun oldum.	از آشنایی‌تان خوشحالم.	برای معرفی رسمی
Buyurun.	بفرمایید.	دعوت یا ارائه چیزی به کسی
Lütfen.	لطفاً	درخواست مؤدبانه
Teşekkür ederim.	متشکرم.	تشکر رسمی
Teşekkürler.	ممنون.	تشکر غیررسمی
Bir şey değil.	قابلی ندارد.	پاسخ به تشکر
Kolay gelsin!	خسته نباشید!	آرزوی موفقیت، به‌ویژه هنگام کار
Geçmiş olsun!	ان‌شاءالله خوب شوید!	ابراز همدردی در شرایط دشوار
Afiyet olsun!	نوش جان!	آرزوی لذت بردن از غذا
Hoşça kal.	خداحافظ (غیررسمی)	هنگام خداحافظی با فرد نزدیک
Kendine iyi bak.	مراقب خودت باش.	خداحافظی صمیمانه

ترکی استانبول	معادل فارسی	توضیحات / کاربردها
Benim adım…	اسم من… است.	معرفی خود
Sizin adınız ne?	اسم شما چیست؟	پرسیدن اسم طرف مقابل
Memnun oldum.	خوشبختم.	بیان خوشحالی از آشنایی
Tanışmak güzel.	خوشحالم که شما را می‌شناسم.	بیان احساس خوشحالی از آشنایی
Nerelisin?	اهل کجایی؟	پرسیدن محل تولد یا زندگی
Ben…’danım.	من اهل… هستم.	بیان محل تولد یا زندگی
Kaç yaşındasın?	چند سالته؟	پرسیدن سن
Ben… yaşındayım.	من… ساله هستم.	بیان سن خود
Ailemde kaç kişi var?	در خانواده‌تان چند نفر هستند؟	پرسیدن تعداد افراد خانواده
Ailemde… kişi var.	در خانواده‌ام… نفر هستند.	بیان تعداد افراد خانواده
Hobilerin neler?	سرگرمی‌هایت چه هستند؟	پرسیدن درباره سرگرمی‌ها
Hobilerim…	سرگرمی‌هایم… است.	بیان سرگرمی‌های خود
Hangi dilleri konuşuyorsun?	کدام زبان‌ها را صحبت می‌کنی؟	پرسیدن درباره زبان‌های صحبت شده
Ben… dili konuşuyorum.	من… زبان صحبت می‌کنم.	بیان زبان‌های صحبت شده
Mesleğin ne?	شغل شما چیست؟	پرسیدن درباره شغل
Ben… çalışıyorum.	من… کار می‌کنم.	بیان شغل خود
Neden bu mesleği seçtin?	چرا این شغل را انتخاب کردی؟	پرسیدن دلیل انتخاب شغل
Bu mesleği sevdim.	من این شغل را دوست دارم.	بیان علاقه به شغل

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات / کاربردها
Telefon numaranız nedir?	شماره تلفن شما چیست؟	پرسیدن شماره تلفن
E-posta adresiniz nedir?	آدرس ایمیل شما چیست؟	پرسیدن آدرس ایمیل
Nereye gidiyorsun?	کجا می‌روی؟	پرسیدن مقصد
Ne yapıyorsun?	چه کار می‌کنی؟	پرسیدن فعالیت در حال انجام
Ne zaman?	چه زمانی؟	پرسیدن زمان
Neden?	چرا؟	پرسیدن دلیل
Nasıl?	چگونه؟	پرسیدن چگونگی انجام کاری
Kimle gidiyorsun?	با کی می‌روی؟	پرسیدن درباره همراهان
Ne düşünüyorsun?	چه فکری می‌کنی؟	پرسیدن درباره نظر یا احساس
Hangi okulda okudun?	در کدام مدرسه درس خواندی؟	پرسیدن درباره تحصیلات
Favori rengin ne?	رنگ مورد علاقه‌ات چیست؟	پرسیدن درباره سلیقه شخصی
Hangi müzikleri seversin?	چه موسیقی‌هایی دوست داری؟	پرسیدن درباره سلیقه موسیقی
Hangi filmleri izlersin?	چه فیلم‌هایی تماشا می‌کنی؟	پرسیدن درباره سلیقه فیلم
En sevdiğin yemek ne?	غذای مورد علاقه‌ات چیست؟	پرسیدن درباره سلیقه غذایی
Hangi kitapları okursun?	چه کتاب‌هایی می‌خوانی؟	پرسیدن درباره سلیقه کتاب
Hangi şehirde yaşıyorsun?	در کدام شهر زندگی می‌کنی؟	پرسیدن درباره محل زندگی
Nerede doğdun?	کجا به دنیا آمدی؟	پرسیدن محل تولد
Hangi takımı tutuyorsun?	طرفدار کدام تیم هستی؟	پرسیدن درباره علاقه به ورزش یا تیم‌های ورزشی
Hangi aktiviteleri seviyorsun?	چه فعالیت‌هایی را دوست داری؟	پرسیدن درباره علایق و سرگرمی‌ها
Yaz tatilinde nereye gitmeyi düşünüyorsun?	در تعطیلات تابستان کجا می‌خواهی بروی؟	پرسیدن درباره برنامه‌های سفر

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات / کاربردها
Tuvalet nerede?	دستشویی کجاست؟	پرسیدن محل دستشویی
Otobus durağı nerede?	ایستگاه اتوبوس کجاست؟	پرسیدن محل ایستگاه اتوبوس
Banka nerede?	بانک کجاست؟	پرسیدن محل بانک
Yardım edebilir misiniz?	می‌توانید کمک کنید؟	درخواست کمک
Beni anlayabilir misiniz?	می‌توانید من را بفهمید؟	درخواست تکرار یا توضیح بیشتر
Kayboldum.	گم شده‌ام.	بیان اینکه گم شده‌اید
Güvenlik nerede?	امنیت کجاست؟	پرسیدن محل نگهبانی
Çıkış nerede?	خروج کجاست؟	پرسیدن محل خروج
Lütfen sıraya geçin.	لطفا به صف بروید.	درخواست برای قرار گرفتن در صف

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات / کاربردها
Menü, lütfen.	منو، لطفا.	درخواست منو
Ben … yemek istiyorum.	من … می‌خواهم.	سفارش غذا (مثلاً: Ben köfte yemek istiyorum. – من کوفته می‌خواهم.)
Su alabilir miyim?	آب می‌توانم بخورم؟	درخواست آب
Bu nedir?	این چیست؟	پرسیدن نام غذا
Baharatlı mı?	تند است؟	پرسیدن درباره تندی غذا
Vejetaryen bir yemek var mı?	غذایی گیاهی دارید؟	پرسیدن درباره غذای گیاهی
Bu çok sıcak/soğuk.	این خیلی داغ/سرد است.	بیان نارضایتی از دمای غذا
Siparişim yanlış geldi.	سفارش من اشتباه آمده است.	بیان اشتباه بودن سفارش
Afiyet olsun.	نوش جان.	آرزوی لذت بردن از غذا
Çok teşekkür ederim.	خیلی متشکرم.	تشکر از سرویس
Lezzetliydi.	خیلی خوشمزه بود.	بیان رضایت از طعم غذا

ترکی استانبول	معادل فارسی	توضیحات / کاربردها
Bu ne kadar?	این چقدر است؟	پرسیدن قیمت
İndirim var mı?	تخفیف دارید؟	پرسیدن درباره تخفیف
Kredi kartıyla ödeyebilir miyim?	با کارت اعتباری می‌توانم پرداخت کنم؟	پرسیدن درباره پرداخت با کارت
Bunu alabilir miyim?	این را می‌توانم بردارم؟	درخواست خرید کالا
Başka bir renk var mı?	رنگ دیگری هم دارید؟	پرسیدن درباره رنگ‌های دیگر
Biraz daha küçük/büyük bir tane var mı?	کمی کوچکتر/بزرگتر دارید؟	پرسیدن درباره سایزهای دیگر
Bu nasıl çalışır?	این چطور کار می‌کند؟	پرسیدن درباره نحوه کارکرد کالا
Bu bozuk.	این خراب است.	بیان اینکه کالا خراب است
Değiştirebilir miyim?	می‌توانم عوضش کنم؟	درخواست تعویض کالا

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Otel nerede?	هتل کجاست؟	پرسیدن محل هتل
Bir oda rezervasyonu yapmak istiyorum.	می‌خواهم یک اتاق رزرو کنم.	درخواست رزرو اتاق
Havaalanına nasıl giderim?	چطور به فرودگاه بروم؟	پرسیدن مسیر رفتن به فرودگاه
Bilet lütfen.	یک بلیط لطفا.	درخواست بلیط

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
anne	مادر	مادر شخص
baba	پدر	پدر شخص
kardeş	برادر/خواهر	برادر یا خواهر
abla	خواهر بزرگتر	خواهر بزرگ‌تر از خود
ağabey	برادر بزرگتر	برادر بزرگ‌تر از خود
kız kardeş	خواهر کوچک‌تر	خواهر کوچک‌تر از خود
erkek kardeş	برادر کوچک‌تر	برادر کوچک‌تر از خود
çocuk	بچه	کودک
bebek	نوزاد	نوزاد
eş	همسر	همسر (هم زن هم شوهر)
koca	شوهر	شوهر زن
karı	زن (همسر)	زن (همسر)
dede	پدربزرگ	پدر پدر یا مادر
nine	مادربزرگ	مادر پدر یا مادر
torun	نوه	فرزند فرزند
teyze	خاله	خواهر مادر
dayı	دایی	برادر مادر
hala	عمه	خواهر پدر
amca	عمو	برادر پدر

نکته: برای اشاره به اعضای خانواده در ترکی، می‌توان از پسوندهای -im (برای من)، -sin (برای تو)، -ız (برای ما)، -sınız (برای شما) و -ler (برای آن‌ها) استفاده کرد. مثلاً: Annem = مادرم، Babası = پدر او.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
iyi	خوب	دارای ویژگی‌های مثبت
kötü	بد	دارای ویژگی‌های منفی
mutlu	خوشحال	احساس شادی و رضایت
üzgün	غمگین	احساس غم و اندوه
sabırlı	صبور	توانایی تحمل سختی‌ها و انتظار کشیدن
sabırsız	بی‌صبر	عدم توانایی تحمل سختی‌ها و انتظار کشیدن
nazik	مهربان	داشتن رفتار لطیف و دلنشین
kaba	بی‌ادب	داشتن رفتار زشت و ناخوشایند
cesur	شجاع	نداشتن ترس از خطر
korkak	ترسو	داشتن ترس زیاد
akıllı	باهوش	داشتن هوش و ذکاوت بالا
aptal	احمق	نداشتن هوش و ذکاوت
komik	خنده‌دار	باعث خنده شدن دیگران
ciddi	جدی	داشتن رفتار جدی و متین

نکته: صفات در ترکی معمولاً بعد از اسم می‌آیند. مثلاً: İyi bir insan = یک انسان خوب.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
sevmek	دوست داشتن	احساس علاقه و محبت به کسی یا چیزی
nefret etmek	متنفر بودن	احساس تنفر و انزجار از کسی یا چیزی
özlemek	دلتنگ شدن	احساس دلتنگی برای کسی یا چیزی
korkmak	ترسیدن	احساس ترس از چیزی
şaşırmak	تعجب کردن	احساس تعجب از چیزی
kızmak	عصبانی شدن	احساس خشم و عصبانیت
sevinmek	خوشحال شدن	احساس شادی و خوشحالی
rahatlamak	راحت شدن	احساس آرامش و کاهش استرس
endişelenmek	نگران شدن	احساس نگرانی و اضطراب
güvenmek	اعتماد کردن	احساس اعتماد به کسی یا چیزی
üzülmek	ناراحت شدن	احساس غم و ناراحتی
şaşırmak	متعجب شدن	احساس شگفتی یا تعجب از یک موقعیت یا خبر
korkmak	ترسیدن	احساس ترس و وحشت از یک موقعیت یا موجودی
çalışmak	تلاش کردن	احساس تلاش و کوشش برای رسیدن به هدف
düşünmek	فکر کردن	فرآیند اندیشیدن و بررسی یک موضوع یا مشکل
katılmak	شرکت کردن	احساس همراهی و شرکت در یک فعالیت یا رویداد
şefkat göstermek	محبت نشان دادن	احساس مهربانی و توجه به کسی

نکته: برای بیان شدت احساسات، می‌توان از قیدهایی مانند çok (خیلی)، biraz (کمی)، oldukça (بسیار) استفاده کرد. مثلاً: Çok mutluyum = من خیلی خوشحالم.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
arkadaş	دوست	کسی که با او رابطه صمیمانه داریم
komşu	همسایه	کسی که در نزدیکی ما زندگی می‌کند
akraba	فامیل	خویشاوند
sınıf arkadaşı	همکلاسی	کسی که با ما در یک کلاس درس می‌خواند
iş arkadaşı	همکار	کسی که با ما در یک محل کار مشغول به کار است
komite üyesi	عضو کمیته	کسی که در یک کمیته یا گروه شرکت دارد
cimri	بخیل	کسی که از خرج کردن پول یا منابع خود خودداری می‌کند
yoldaş	همسفر	کسی که در یک سفر یا فعالیت مشترک با ما همراه است
dostluk	دوستی	رابطه‌ای عاطفی و نزدیک بین افراد
tanıdık	آشنا	کسی که با او از قبل آشنا هستیم
destekçi	حامی	کسی که از ما حمایت می‌کند
arkadaşlık	رفاقت	رابطه دوستانه و صمیمی بین دو نفر
eş	همسر	شریک زندگی یا همسر
kardeş	خواهر/برادر	فرزند والدین که به ما نزدیک است
öğretmen	معلم	کسی که به آموزش و تربیت دیگران مشغول است
öğrenci	دانش‌آموز	کسی که در حال تحصیل و یادگیری است

نکته: برای ایجاد عبارات محاوره‌ای‌تر، می‌توان از کلماتی مانند arkadaşım (دوست من)، komşumuz (همسایه ما) استفاده کرد.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
masa	میز	وسیله‌ای برای قرار دادن اشیاء
sandalye	صندلی	وسیله‌ای برای نشستن
yatak	تخت	وسیله‌ای برای خوابیدن
dolap	کمد	وسیله‌ای برای نگهداری لباس‌ها
buzdolabı	یخچال	وسیله‌ای برای نگهداری مواد غذایی
fırın	فر	وسیله‌ای برای پخت غذا
ocak	اجاق گاز	وسیله‌ای برای پخت و پز
televizyon	تلویزیون	وسیله‌ای برای تماشای فیلم و برنامه‌های تلویزیونی
bilgisayar	کامپیوتر	وسیله‌ای برای انجام کارهای مختلف
telefon	تلفن	وسیله‌ای برای ارتباط با دیگران

نکته: برای توصیف وسایل خانه، اغلب از صفت‌های توصیفی استفاده می‌شود. مثلاً: büyük masa (میز بزرگ)، küçük sandalye (صندلی کوچک).

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
oda	اتاق	بخشی از خانه که برای کار یا استراحت استفاده می‌شود
oturma odası	اتاق نشیمن	اتاقی برای استراحت و پذیرایی از مهمانان
yatak odası	اتاق خواب	اتاقی برای خوابیدن
mutfak	آشپزخانه	اتاقی برای پخت و پز
banyo	حمام	اتاقی برای استحمام
tuvalet	توالت	اتاقی برای دستشویی
salon	سالن	اتاق بزرگی برای پذیرایی و برگزاری مراسم

نکته: نام اتاق‌ها در ترکی معمولاً با پسوند -da (در) یا -de (در) استفاده می‌شوند. مثلاً: Oturma odasında oturuyorum. (من در اتاق نشیمن نشسته‌ام.)

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
yemek yemek	غذا خوردن	عمل خوردن غذا
uyumak	خوابیدن	عمل خوابیدن
çalışmak	کار کردن	انجام دادن کار یا مطالعه
okumak	خواندن	عمل خواندن کتاب یا روزنامه
yazmak	نوشتن	عمل نوشتن
dinlemek	گوش دادن	عمل گوش دادن به صدا یا موسیقی
konuşmak	صحبت کردن	عمل صحبت کردن
yürümek	راه رفتن	عمل حرکت کردن با پا
koşmak	دویدن	عمل دویدن
temizlik yapmak	تمیز کردن	عمل تمیز کردن محیط یا اشیا
alışveriş yapmak	خرید کردن	عمل خرید کردن از فروشگاه
oturmak	نشستن	عمل نشستن بر روی صندلی یا سطحی دیگر
seyahat etmek	سفر کردن	عمل سفر کردن به مکان‌های دیگر
film izlemek	فیلم تماشا کردن	عمل تماشای فیلم
müzik dinlemek	موسیقی گوش دادن	عمل گوش دادن به موسیقی
spor yapmak	ورزش کردن	عمل انجام ورزش
düşünmek	فکر کردن	عمل اندیشیدن یا تأمل در مورد چیزی
buluşmak	ملاقات کردن	عمل دیدار یا قرار گذاشتن با کسی

نکته: برای بیان فعالیت‌های روزمره، از فعل‌های ترکی استفاده می‌شود. این فعل‌ها با ضمایر شخصی تغییر می‌کنند. مثلاً: Ben kitap okuyorum. (من کتاب می‌خوانم.)

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
büyük	بزرگ	دارای ابعاد زیاد
küçük	کوچک	دارای ابعاد کم
uzun	بلند	دارای طول زیاد
kısa	کوتاه	دارای طول کم
geniş	پهن	دارای عرض زیاد
dar	تنگ	دارای عرض کم
güzel	زیبا	دارای ظاهر جذاب
çirkin	زشت	دارای ظاهر ناخوشایند

نکته: برای توصیف مکان‌ها، از صفات توصیفی و قیدهای مکان استفاده می‌شود. مثلاً: Bu ev çok büyük. (این خانه خیلی بزرگ است.)

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
yemek	غذا	وعده غذایی
et	گوشت	گوشت حیوانات
tavuk	مرغ	گوشت مرغ
balık	ماهی	گوشت ماهی
sebze	سبزیجات	قسمت‌های خوراکی گیاه
meyve	میوه	قسمت شیرین و خوراکی گیاه
pirinç	برنج	نوعی غله
ekmek	نان	غذای اصلی بسیاری از فرهنگ‌ها
çorba	سوپ	غذایی مایع و گرم
salata	سالاد	غذایی سرد و سبک
tatlı	دسر	غذای شیرین که معمولاً بعد از غذا سرو می‌شود
hamur işi	محصولات خمیری	غذاهای تهیه شده با خمیر، مانند نان یا کیک
süt	شیر	نوشیدنی تهیه شده از پستانداران
yoğurt	ماست	فراورده‌ای لبنی که از شیر تهیه می‌شود
kahvaltı	صبحانه	اولین وعده غذایی در صبح
ara öğün	میان‌وعده	غذایی که بین وعده‌های اصلی خورده می‌شود
sandviç	ساندویچ	غذایی شامل نان و پر کننده‌های مختلف
pizza	پیتزا	غذایی که معمولاً شامل نان، سس و مواد دیگر است
pasta	پاستا	غذایی که از آرد و آب درست می‌شود، معمولاً با سس سرو می‌شود

نکته: برای توصیف طعم غذاها، از صفت‌هایی مانند lezzetli (خوشمزه)، acı (تند)، tatlı (شیرین)، tuzlu (شور) استفاده می‌شود.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
su	آب	مهم‌ترین نوشیدنی برای بدن
çay	چای	نوشیدنی گرم و محبوب
kahve	قهوه	نوشیدنی تلخ و محرک
süt	شیر	نوشیدنی لبنی
meyve suyu	آبمیوه	نوشیدنی تهیه شده از میوه
kola	نوشابه	نوشیدنی گازدار و شیرین
bira	آب‌جو	نوشیدنی الکلی
şarap	شراب	نوشیدنی الکلی تهیه شده از تخمیر انگور
limonata	لیموناد	نوشیدنی سرد تهیه شده از آب لیمو و شکر
gazoz	گازوز	نوشیدنی گازدار و شیرین
soğuk çay	چای سرد	چای خنک شده، معمولاً با یخ
kefir	کفیر	نوشیدنی تخمیری لبنی که از شیر تهیه می‌شود
taze sıkılmış meyve suyu	آبمیوه تازه	آبمیوه‌ای که به تازگی از میوه‌ها تهیه شده است
şalgam	شلغم	نوشیدنی تهیه شده از شلغم، معمولاً همراه با کباب
soda	سودا	آب گازدار بدون طعم
masala chai	چای ماسالا	چای معطر و ادویه‌دار هندی

نکته: برای سفارش نوشیدنی در رستوران، می‌توان از عبارت “Bir [نوشیدنی] alabilir miyim?” (آیا می‌توانم یک [نوشیدنی] بگیرم؟) استفاده کرد.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
tuz	نمک	ادویه‌ای سفید رنگ و پرکاربرد
biber	فلفل	ادویه‌ای تند
karabiber	فلفل سیاه	نوعی فلفل تند
kırmızı biber	فلفل قرمز	نوعی فلفل شیرین
zencefil	زنجبیل	ادویه‌ای با طعم تند و شیرین
sarımsak	سیر	ادویه‌ای با بوی قوی
kimyon	زیره	ادویه‌ای معطر و دانه‌ای، معمولاً در غذاهای شرقی
kekik	اورگانو	ادویه‌ای معطر، معمولاً در غذاهای مدیترانه‌ای
nane	نعنا	گیاهی معطر، معمولاً در سالادها و غذاها
sos	سس	مخلوطی از ادویه‌جات و سایر مواد برای طعم‌دهی
safran	زعفران	ادویه‌ای گران‌قیمت و معطر، معمولاً در برنج
biberiye	رزماری	ادویه‌ای معطر که در غذاهای گوشتی استفاده می‌شود
tarçın	دارچین	ادویه‌ای شیرین و معطر، معمولاً در دسرها و نوشیدنی‌ها
hardal	خردل	ادویه‌ای تند و زرد رنگ، معمولاً در سس‌ها و غذاها
defne yaprağı	برگ بو	ادویه‌ای معطر که در پخت و پز استفاده می‌شود
acı biber	فلفل تند	نوعی فلفل که بسیار تند است

نکته: ادویه جات به غذا طعم و عطر می‌دهند. برای توصیف طعم غذا با استفاده از ادویه جات، می‌توان از عباراتی مانند “acı biberli” (فلفلی تند)، “sarımsaklı” (سیر دار) استفاده کرد.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
tabak	بشقاب	ظرفی برای قرار دادن غذا
çatal	چنگال	وسیله‌ای برای خوردن غذا
bıçak	چاقو	وسیله‌ای برای بریدن غذا
kaşık	قاشق	وسیله‌ای برای خوردن غذاهای مایع
bardak	لیوان	ظرفی برای نوشیدن
tencere	قابلمه	ظرفی برای پخت غذا
sürahi	پارچ	ظرفی برای سرو مایعات
tabaklık	جای بشقابی	محلی برای نگهداری بشقاب‌ها
servis tabağı	سینی سرو	ظرفی بزرگ برای سرو چند نوع غذا
çorba kasesi	کاسه سوپ	ظرفی مخصوص سرو سوپ
masa örtüsü	رومیزی	پارچه‌ای برای پوشاندن میز
çaydanlık	قوری چای	ظرفی برای دم کردن چای
tutacak	دسته	وسیله‌ای برای نگهداری ظروف داغ
çatal bıçak	کارد و چنگال	مجموعه‌ای از چنگال و چاقو برای سرو غذا
kapak	درب	پوشش برای ظرف‌ها
mangal	کباب پز	ظرفی برای کباب کردن غذا

نکته: برای توصیف جنس ظروف، از صفت‌هایی مانند plastik (پلاستیکی)، cam (شیشه‌ای)، metal (فلزی) استفاده می‌شود.

اگه می‌خوای کلمات بیشتری درباره غذاها و نوشیدنی‌ها یاد بگیری، حتما یه سر به 300 واژه پرکاربرد مواد غذایی به ترکی استانبولی بزن. کلی واژه جذاب و کاربردی جمع کردیم که توی حرفای روزمره حسابی به دردت می‌خوره! 😋🍕

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
otobüs	اتوبوس	وسیله نقلیه عمومی برای مسافت‌های طولانی
tren	قطار	وسیله نقلیه عمومی برای مسافت‌های طولانی
uçak	هواپیما	وسیله نقلیه هوایی برای مسافت‌های طولانی
araba	اتومبیل	وسیله نقلیه شخصی
taksi	تاکسی	وسیله نقلیه عمومی برای مسافت‌های کوتاه
gemi	کشتی	وسیله نقلیه آبی
bisiklet	دوچرخه	وسیله نقلیه شخصی برای مسافت‌های کوتاه
motor	موتورسیکلت	وسیله نقلیه دوچرخ برای حمل و نقل سریع
minibüs	مینی‌بوس	وسیله نقلیه عمومی کوچک برای مسافت‌های کوتاه
kamyon	کامیون	وسیله نقلیه بزرگ برای حمل بار
motosiklet	موتور سیکلت	وسیله نقلیه دوچرخ با قدرت بیشتر
tren istasyonu	ایستگاه قطار	مکانی برای توقف و سوار و پیاده شدن از قطار
havaalanı	فرودگاه	مکانی برای سوار شدن و پیاده شدن از هواپیما
otogar	ترمینال اتوبوس	مکانی برای سوار و پیاده شدن از اتوبوس
ferry	کشتی عبوری	وسیله نقلیه آبی برای عبور از دریا یا رودخانه

نکته: برای پرسیدن مسیر یا راهنمایی، می‌توانید از عبارت “Nasıl giderim?” (چگونه بروم؟) استفاده کنید.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
müze	موزه	مکانی برای نمایش آثار تاریخی و هنری
kale	قلعه	ساختمان قدیمی و مستحکم
camii	مسجد	محل عبادت مسلمانان
park	پارک	فضای سبز عمومی
plaj	ساحل	منطقه کنار دریا
dağ	کوه	ارتفاعات طبیعی
şehir merkezi	مرکز شهر	بخش اصلی شهر
tarihi yer	مکان تاریخی	مکانی با تاریخچه فرهنگی یا تاریخی
anıt	یادبود	سازه‌ای برای یادآوری یک رویداد یا شخص مهم
bahçe	باغ	فضای سبز خصوصی یا عمومی با گیاهان و درختان
göl	دریاچه	مخزن طبیعی آب
nehir	رود	جریان طبیعی آب که به دریا می‌ریزد
şelale	آبشار	جایی که آب از ارتفاع سقوط می‌کند
piknik alanı	منطقه پیک نیک	مکانی برای استراحت و خوردن غذا در فضای باز
oteller	هتل‌ها	محل‌های اقامت برای مسافران
plaj kulübü	کلوپ ساحلی	مکانی برای استراحت و تفریح در کنار دریا

نکته: برای پرسیدن درباره یک مکان دیدنی خاص، می‌توانید از عبارت “Burayı ziyaret edebilir miyim?” (آیا می‌توانم به اینجا سر بزنم؟) استفاده کنید.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
otel	هتل	مکانی برای اقامت مسافران
hostel	مهمانخانه	مکانی ارزان برای اقامت کوتاه مدت
apartman	آپارتمان	واحد مسکونی در یک ساختمان چند طبقه
kamp alanı	کمپینگ	مکانی برای برپا کردن چادر
rezervasyon	رزرو	اقدام به نگه‌داشتن مکانی برای اقامت
bungalov	بونگالو	خانه‌های کوچک و مستقل در محیط‌های طبیعی
pansiyon	پانسیون	اقامتگاه کوچک و ارزان، معمولاً با خدمات غذایی
villa	ویلا	خانه‌ای مستقل و مجلل معمولاً در مناطق تفریحی
yurt	خوابگاه	مکانی برای خواب و استراحت گروهی، معمولاً برای دانشجویان
konak	عمارت	ساختمان بزرگ و تاریخی، معمولاً با فضای سنتی
dağ evi	خانه کوهستانی	خانه‌ای در کوه‌ها برای تفریح و استراحت
deniz evi	خانه ساحلی	خانه‌ای در نزدیکی دریا برای تفریح
lodge	کلبه	خانه‌ای کوچک و دنج در مناطق طبیعی
mobil ev	خانه متحرک	خانه‌ای که می‌توان آن را جابجا کرد
otopark	پارکینگ	محل پارک خودروها

نکته: برای رزرو اتاق در هتل، می‌توانید از عبارت “Bir oda rezervasyonu yapmak istiyorum.” (می‌خواهم یک اتاق رزرو کنم) استفاده کنید.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
Merhaba	سلام	برای شروع یک مکالمه
Güle güle	خداحافظ	برای خداحافظی
Teşekkür ederim	متشکرم	برای ابراز تشکر
Affedersiniz	ببخشید	برای عذرخواهی یا جلب توجه
Neresi?	کجا؟	برای پرسیدن مکان
Ne kadar?	چقدر؟	برای پرسیدن قیمت
Yardım edebilir misiniz?	می‌توانید کمک کنید؟	برای درخواست کمک
Konuşuyor musunuz?	آیا صحبت می‌کنید؟	برای پرسیدن اینکه آیا کسی به زبان خاصی صحبت می‌کند
Hangi dilde konuşuyorsunuz?	به کدام زبان صحبت می‌کنید؟	برای پرسیدن زبان مورد استفاده
Burası neresi?	اینجا کجاست؟	برای پرسیدن درباره مکان فعلی
Tuvalet nerede?	دستشویی کجاست؟	برای پرسیدن محل دستشویی
Fiyatı ne kadar?	قیمتش چقدر است؟	برای پرسیدن قیمت کالا یا خدمات
Lütfen	لطفاً	برای درخواست مؤدبانه
Hesap lütfen.	حساب لطفا.	برای درخواست حساب در رستوران
Bana bir harita verebilir misiniz?	می‌توانید یک نقشه به من بدهید؟	برای درخواست نقشه یا اطلاعات مسیر
Yardımcı olabilir misiniz?	می‌توانید کمک کنید؟	برای درخواست کمک از شخصی
Beni anlayabiliyor musunuz?	آیا می‌توانید من را بفهمید؟	برای درخواست تکرار یا توضیح بیشتر
Ne zaman?	چه زمانی؟	برای پرسیدن زمان
Hava durumu nasıl?	وضعیت آب و هوا چگونه است؟	برای پرسیدن درباره آب و هوا
Burada Wi-Fi var mı?	اینجا Wi-Fi وجود دارد؟	برای پرسیدن درباره دسترسی به اینترنت
Beni taksi durağına götürebilir misiniz?	می‌توانید مرا به ایستگاه تاکسی ببرید؟	برای درخواست رفتن به ایستگاه تاکسی

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
iş	کار	فعالیت برای کسب درآمد
doktor	پزشک	کسی که به بیماران رسیدگی می‌کند
öğretmen	معلم	کسی که به دانش‌آموزان آموزش می‌دهد
mühendis	مهندس	کسی که در زمینه طراحی و ساخت فعالیت می‌کند
avukat	وکیل	کسی که از حقوق افراد دفاع می‌کند
şoför	راننده	کسی که وسیله نقلیه را هدایت می‌کند
aşçı	آشپز	کسی که غذا می‌پزد
hemşire	پرستار	کسی که به بیماران در بیمارستان کمک می‌کند
diş hekimi	دندانپزشک	کسی که به درمان مشکلات دندانی می‌پردازد
müdür	مدیر	کسی که یک اداره یا سازمان را مدیریت می‌کند
temizlikçi	نظافتچی	کسی که به نظافت و پاکیزگی محیط کمک می‌کند
satış temsilcisi	نماینده فروش	کسی که محصولات را به مشتریان معرفی و می‌فروشد
bilgisayar mühendisi	مهندس کامپیوتر	کسی که در زمینه طراحی و توسعه نرم‌افزار فعالیت می‌کند
yazılımcı	برنامه‌نویس	کسی که کد برنامه‌های نرم‌افزاری را می‌نویسد
pazarlamacı	بازاریاب	کسی که برای فروش محصولات یا خدمات تلاش می‌کند
şair	شاعر	کسی که اشعار و شعر می‌نویسد
ressam	نقاش	کسی که نقاشی می‌کند و آثار هنری خلق می‌نماید

نکته: برای پرسیدن شغل کسی، می‌توانید از عبارت “Mesleğiniz nedir?” (شغل شما چیست؟) استفاده کنید.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
ofis	دفتر	محل کار اداری
fabrika	کارخانه	جایی که محصولات تولید می‌شوند
mağaza	مغازه	جایی که کالاها به فروش می‌رسند
hastane	بیمارستان	جایی که بیماران درمان می‌شوند
okul	مدرسه	جایی که به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود
üniversite	دانشگاه	موسسه آموزش عالی
atölye	کارگاه	جایی برای کارهای دستی و تولیدی
kütüphane	کتابخانه	مکانی برای مطالعه و استفاده از کتاب‌ها
laboratuvar	آزمایشگاه	جایی که آزمایش‌ها و تحقیقات علمی انجام می‌شود
depo	انبار	جایی برای ذخیره‌سازی کالاها
şantiye	محل ساخت و ساز	جایی که ساختمان‌ها و پروژه‌های عمرانی در حال ساخت هستند
restoran	رستوران	جایی که غذا سرو می‌شود و مشتریان می‌توانند غذا بخورند
sosyal alan	فضای اجتماعی	جایی برای استراحت و تعامل کارکنان
toplantı odası	اتاق جلسه	جایی برای برگزاری جلسات و ملاقات‌های کاری
resepsiyon	پذیرش	مکانی که مشتریان یا مهمانان ورود و خروج می‌کنند
pazarlama ofisi	دفتر بازاریابی	بخشی از شرکت که به تبلیغات و فروش می‌پردازد

نکته: برای توصیف محیط کار، می‌توانید از صفت‌هایی مانند büyük (بزرگ)، küçük (کوچک), modern (مدرن) استفاده کنید. مثلاً: “Büyük bir ofiste çalışıyorum.” (من در یک دفتر بزرگ کار می‌کنم.)

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
bilgisayar	کامپیوتر	وسیله‌ای برای انجام کارهای مختلف
telefon	تلفن	وسیله‌ای برای ارتباط با دیگران
kalem	قلم	وسیله‌ای برای نوشتن
kağıt	کاغذ	ماده‌ای برای نوشتن روی آن
kitap	کتاب	مجموعه‌ای از برگ‌های نوشته شده
araç	وسیله نقلیه	وسیله‌ای برای حمل و نقل
projektör	پروژکتور	وسیله‌ای برای نمایش تصاویر بر روی دیوار یا صفحه‌نمایش
fotokopi makinesi	دستگاه کپی	وسیله‌ای برای کپی‌برداری از مدارک
yazıcı	چاپگر	وسیله‌ای برای چاپ اسناد و تصاویر
scanner	اسکنر	وسیله‌ای برای تبدیل مدارک فیزیکی به فایل دیجیتال
masa	میز	سطحی برای کار و قرار دادن وسایل
sandalyeler	صندلی‌ها	وسیله‌ای برای نشستن
tahta	تخته	سطحی برای نوشتن یا طراحی
proje dosyası	پرونده پروژه	محلی برای نگهداری اسناد و مدارک مرتبط با یک پروژه
kalemtraş	تراش	وسیله‌ای برای تیز کردن مداد
cetvel	خط کش	وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و رسم خطوط مستقیم
not defteri	دفتر یادداشت	محلی برای نوشتن یادداشت‌ها و نکات مهم

نکته: برای پرسیدن درباره ابزار خاصی، می‌توانید از عبارت “Bunu neyle yaparız?” (این کار را با چه چیزی انجام می‌دهیم؟) استفاده کنید.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
ders	درس	موضوعی که تدریس می‌شود
sınav	امتحان	آزمونی برای سنجش دانش
ödev	تکلیف	کاری که دانشجو باید انجام دهد
proje	پروژه	کار تحقیقاتی یا عملی که دانشجویان انجام می‌دهند
not	نمره	ارزیابی عملکرد دانشجو
hoca	استاد	کسی که به دانشجویان درس می‌دهد
kitap	کتاب	منبع آموزشی برای درس‌ها
öğrenci	دانشجو	کسی که در یک مؤسسه آموزشی تحصیل می‌کند
konu	موضوع	مبحث یا مطلبی که در درس مورد بحث قرار می‌گیرد
sunum	ارائه	نمایش اطلاعات یا تحقیق در یک جمع
kütüphane	کتابخانه	مکانی برای مطالعه و دسترسی به منابع کتابی
seminer	سمینار	جلسه‌ای برای بحث و بررسی موضوعات علمی
laboratuvar	آزمایشگاه	مکانی برای انجام آزمایش‌ها و تحقیقات علمی
araştırma	تحقیق	فرآیند جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها برای مطالعه و بررسی
öğretim	آموزش	فرآیند انتقال دانش و اطلاعات به دانشجویان
katılım	شرکت	حضور در کلاس‌ها یا فعالیت‌های آموزشی
başvuru	درخواست	فرایند ارائه اطلاعات یا مدارک به یک مؤسسه آموزشی

نکته: برای پرسیدن درباره یک موضوع درسی، می‌توانید از عبارت “Bu konuyu daha detaylı anlatabilir misiniz?” (آیا می‌توانید این موضوع را دقیق‌تر توضیح دهید؟) استفاده کنید.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
baş	سر	قسمت بالای بدن
göz	چشم	اندام بینایی
burun	بینی	اندام بویایی
ağız	دهان	اندام چشایی
kulak	گوش	اندام شنوایی
boyun	گردن	قسمت اتصال سر به بدن
omuz	شانه	مفصل اتصال بازو به تنه
kol	بازو	اندامی که دست را به تنه وصل می‌کند
el	دست	اندامی برای گرفتن و کار کردن
bacak	پا	اندامی برای راه رفتن
ayak	پا (قسمت پایین)	قسمت پایینی پا
kalp	قلب	اندام تپنده
akciğer	شش	اندام تنفس
mide	معده	اندامی برای هضم غذا

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
hastalık	بیماری	وضعیت غیر طبیعی بدن
grip	آنفلوآنزا	بیماری ویروسی
soğuk algınlığı	سرماخوردگی	بیماری ویروسی
baş ağrısı	سردرد	درد در ناحیه سر
ateş	تب	افزایش دمای بدن
öksürük	سرفه	عمل بیرون راندن هوا از ریه‌ها
burun akıntısı	آبریزش بینی	ترشح آبکی از بینی
mide bulantısı	تهوع	احساس ناخوشی و تمایل به استفراغ
kansızlık	کم خونی	وضعیت کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون
yalancı grip	آنفلوآنزای کاذب	عارضه‌ای شبیه به آنفلوآنزا ولی ناشی از ویروس‌های دیگر
zatürre	ذات الریه	عفونت ریه‌ها
şeker hastalığı	دیابت	بیماری مزمن ناشی از عدم تولید انسولین
yüksek tansiyon	فشار خون بالا	وضعیتی که در آن فشار خون به طور غیر طبیعی بالا می‌رود
alerji	آلرژی	واکنش بدن به مواد خاص
eczama	اگزما	بیماری پوستی که باعث خارش و التهاب می‌شود
kanser	سرطان	رشد غیر طبیعی سلول‌ها در بدن

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
ilaç	دارو	ماده‌ای برای درمان بیماری
hap	قرص	نوعی دارو که به شکل جامد مصرف می‌شود
şurup	شربت	داروی مایع مخصوص کودکان یا بزرگسالان
merhem	پماد	داروی موضعی برای پوست
iğne	آمپول	داروی تزریقی از طریق سرنگ
sprey	اسپری	داروی مایع که به شکل افشانه مصرف می‌شود
damla	قطره	داروی مایع برای چشم، گوش یا بینی
antibiyotik	آنتی‌بیوتیک	دارویی برای مقابله با عفونت‌های باکتریایی
ağrı kesici	مسکن	دارویی برای کاهش درد
ateş düşürücü	تب‌بر	دارویی برای کاهش دمای بدن
vitamin	ویتامین	مکمل برای تأمین نیازهای تغذیه‌ای بدن
kapsül	کپسول	داروی پوشیده‌شده در پوسته ژلاتینی
antiseptik	ضدعفونی‌کننده	دارویی برای جلوگیری از عفونت روی زخم
inhaler	اسپری تنفسی	دارویی برای کنترل حملات آسم یا مشکلات تنفسی
serum	سرم	مایع تزریقی برای جبران کم‌آبی یا تغذیه و دارودرمانی
öksürük şurubu	شربت سرفه	دارویی برای کاهش سرفه
dekonjestan	ضد احتقان	دارویی برای رفع گرفتگی بینی
uyku ilacı	داروی خواب	دارویی برای کمک به خوابیدن

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات و کاربردها
Doktor çağırın.	دکتر را صدا کنید.	برای درخواست کمک فوری پزشکی
Hastaneye gitmeliyim.	باید به بیمارستان بروم.	بیان نیاز به مراجعه فوری به بیمارستان
Nerede ağrınız var?	کجایتان درد می‌کند؟	برای پرسیدن محل دقیق درد
Ateşiniz var mı?	تب دارید؟	برای بررسی وجود تب
Ne zaman hastalandınız?	از کی بیمار شدید؟	پرسیدن زمان شروع بیماری
İlaç kullanıyor musunuz?	آیا دارو مصرف می‌کنید؟	برای بررسی مصرف دارو توسط بیمار
Acil durum var.	وضعیت اضطراری است.	برای اعلام شرایط اضطراری
Tansiyonunuzu ölçelim.	فشار خونتان را اندازه بگیریم.	برای بررسی فشار خون بیمار
Nefes almakta zorlanıyor musunuz?	در تنفس مشکل دارید؟	برای پرسیدن درباره مشکلات تنفسی
Baş dönmesi var mı?	سرگیجه دارید؟	برای بررسی علائم سرگیجه
Hangi ilaçlara alerjiniz var?	به چه داروهایی حساسیت دارید؟	برای شناسایی آلرژی‌های دارویی بیمار
Kan testi yapmamız gerekiyor.	باید آزمایش خون انجام دهیم.	بیان نیاز به انجام آزمایش خون
Geçmişte ameliyat oldunuz mu?	قبلاً عمل جراحی داشته‌اید؟	پرسیدن درباره سابقه جراحی
Dinlenmeniz gerekiyor.	نیاز به استراحت دارید.	توصیه به استراحت برای بهبود
Birkaç gün içinde iyileşirsiniz.	ظرف چند روز خوب می‌شوید.	برای اطمینان دادن به بیمار
Kontrol randevusu almanız gerekiyor.	باید یک وقت کنترل بگیرید.	توصیه به مراجعه بعدی برای معاینه

نکات تکمیلی:

• برای توصیف شدت بیماری، از صفت‌هایی مانند hafif (خفیف)، şiddetli (شدید) استفاده می‌شود. مثلاً: “Hafif bir baş ağrım var.” (من کمی سردرد دارم.)
• برای بیان علائم بیماری، از افعال مانند hissetmek (احساس کردن)، olmak (بودن) استفاده می‌شود. مثلاً: “Çok üşüyorum.” (من خیلی می‌لرزم.)
• برای پرسیدن درباره دارو، می‌توانید از عبارت “Bu ilacı nasıl kullanmalıyım?” (این دارو را چگونه باید مصرف کنم؟) استفاده کنید.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Bahar	بهار	فصل شکوفایی گل‌ها و آغاز رویش گیاهان
Yaz	تابستان	گرم‌ترین فصل سال
Sonbahar	پاییز	فصلی که برگ درختان زرد می‌شود و می‌ریزد
Kış	زمستان	سردترین فصل سال، فصل برف و باران

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Güneşli	آفتابی	زمانی که آسمان صاف و بدون ابر است.
Yağmurlu	بارانی	وقتی باران می‌بارد.
Karlı	برفی	هنگامی که برف می‌بارد.
Bulutlu	ابری	زمانی که آسمان پر از ابر است.
Rüzgarlı	بادی	وقتی باد شدید می‌وزد.
Sisli	مه‌آلود	هنگامی که مه غلیظ وجود دارد و دید محدود است.
Nemli	مرطوب	وقتی رطوبت هوا زیاد است.
Çiseli	نم‌نم باران	زمانی که بارش بسیار سبک و کم است.
Fırtınalı	طوفانی	هنگامی که باد و باران شدید همراه است.
Dondurucu	یخبندان	وقتی دمای هوا بسیار سرد و زیر صفر است.
Ilık	ملایم	دمای هوا نه گرم و نه سرد است.
Serin	خنک	زمانی که هوا خنک و مطبوع است.
Aşırı sıcak	خیلی گرم	هنگامی که دمای هوا بسیار بالا است.
Hafif rüzgâr	نسیم	وقتی باد ملایم و خفیف می‌وزد.
Gökgürültülü	رعد و برق	همراهی رعد و برق با بارش.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Köpek	سگ	حیوان خانگی وفادار
Kedi	گربه	حیوان خانگی آرام و دوست‌داشتنی
Kuş	پرنده	حیوانی که پرواز می‌کند
At	اسب	حیوانی برای سوارکاری و حمل و نقل
Balık	ماهی	حیوانی که در آب زندگی می‌کند
İnek	گاو	حیوانی اهلی که شیر تولید می‌کند
Tavuk	مرغ	پرنده‌ای که تخم‌گذار است
Kuzu	بره	بچه گوسفند
Fil	فیل	بزرگ‌ترین پستاندار خشکی با خرطوم
Timsah	تمساح	خزنده‌ای که در آب‌های شیرین زندگی می‌کند
Maymun	میمون	حیوانی بازیگوش و باهوش
Yılan	مار	خزنده‌ای بدون پا
Kaplumbağa	لاک‌پشت	حیوانی با لاک سخت بر پشت
Arı	زنبور	حشره‌ای که عسل تولید می‌کند
Kurt	گرگ	حیوانی درنده و اجتماعی
Tilki	روباه	حیوانی چابک و زیرک

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Çiçek	گل	قسمت زیبای گیاه
Ağaç	درخت	گیاه بزرگ و بلند
Ot	علف	گیاه کوچک و سبز
Gül	گل رز	یکی از زیباترین و محبوب‌ترین گل‌ها
Çam	درخت کاج	درختی با برگ‌های سوزنی و همیشه سبز
Lale	لاله	گل نمادین و زیبا، به‌خصوص در ترکیه
Kaktüs	کاکتوس	گیاهی که در مناطق خشک رشد می‌کند
Yaprak	برگ	بخشی از گیاه که عمل فتوسنتز انجام می‌دهد
Mantar	قارچ	گیاهی بدون برگ و ریشه که در محیط مرطوب رشد می‌کند
Bambu	بامبو	گیاهی سریع‌الرشد و مقاوم
Sarmaşık	پیچک	گیاهی که به دور اشیا یا درختان می‌پیچد
Zeytin Ağacı	درخت زیتون	درختی که میوه زیتون تولید می‌کند
Nane	نعناع	گیاهی با عطر قوی که در آشپزی و دمنوش استفاده می‌شود
Lavanta	اسطوخودوس	گیاهی با عطر آرامش‌بخش

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Elbise	لباس	یک پوشش کامل برای بالاتنه و پایین‌تنه بدن، معمولاً برای زنان
Gömlek	پیراهن	پوشش بالاتنه، برای مردان و زنان، با دکمه و آستین
Pantolon	شلوار	پوششی برای پایین‌تنه، از کمر تا مچ پا
Etek	دامن	پوشش پایین‌تنه برای زنان، از کمر تا زانو یا پایین‌تر
Ceket	کت	پوشش رویی رسمی‌تر، معمولاً در مجالس و محیط کار
Tişört	تی‌شرت	پیراهن نخی و غیررسمی، معمولاً آستین کوتاه
Süveter	سویشرت	لباس بافتنی گرم، بدون آستین یا با آستین بلند
Çorap	جوراب	پوششی برای پا، از انگشتان تا مچ پا
Ayakkabı	کفش	پوششی برای پاها، برای محافظت و زیبایی
Çanta	کیف	وسیله‌ای برای حمل وسایل شخصی
Mont	کاپشن	پوشش گرم و ضخیم برای روزهای سرد
Şapka	کلاه	پوششی برای سر، جهت محافظت در برابر آفتاب یا سرما
Atkı	شال گردن	پوششی برای گردن در هوای سرد
Eldiven	دستکش	پوششی برای دست‌ها جهت گرما یا محافظت
Gözlük	عینک	وسیله‌ای برای بهبود بینایی یا محافظت از چشم‌ها
Mayo	لباس شنا	پوششی مخصوص شنا و ورزش‌های آبی
Pijama	لباس خواب	لباسی راحت برای خواب
Kemer	کمربند	وسیله‌ای برای بستن شلوار یا لباس به دور کمر
Terlik	دمپایی	کفش سبک برای استفاده در خانه یا کنار استخر

نکته: در ترکی استانبولی، بسته به جنس شخص، برخی از کلمات تغییر می‌کنند. مثلاً “elbise” برای لباس زنانه استفاده می‌شود و برای لباس مردانه از کلمه “mont” یا “ceket” استفاده می‌شود.

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Kırmızı	قرمز	رنگی گرم و پرانرژی، نماد عشق، خطر و شور
Mavi	آبی	رنگی آرامش‌بخش و آسمانی، نماد اعتماد و وفاداری
Sarı	زرد	رنگی شاد و آفتابی، نماد شادی و خوشحالی
Yeşil	سبز	رنگی طبیعی و زنده، نماد طبیعت و رشد
Siyah	سیاه	رنگی رسمی و کلاسیک، نماد قدرت و رمزآلودی
Beyaz	سفید	رنگی خالص و پاک، نماد پاکی و سادگی
Pembe	صورتی	رنگی ملایم و دخترانه، نماد لطافت و مهربانی
Mor	بنفش	رنگی سلطنتی و مرموز، نماد خلاقیت و هوش
Turuncu	نارنجی	رنگی شاد و پرانرژی، نماد شادی و نشاط
Gri	خاکستری	رنگی خنثی و آرام، نماد تعادل و پایداری

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Küçük	کوچک	اندازه کوچکتر از حالت استاندارد
Büyük	بزرگ	اندازه بزرگتر از حالت استاندارد
Orta	متوسط	اندازه بین کوچک و بزرگ، اندازه معمول
Dar	تنگ	اندازه کوچکتر از اندازه بدن، تنگ و چسبان
Geniş	گشاد	اندازه بزرگتر از اندازه بدن، آزاد و راحت

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Pazartesi	دوشنبه	اولین روز هفته
Salı	سه شنبه	دومین روز هفته
Çarşamba	چهارشنبه	سومین روز هفته
Perşembe	پنجشنبه	چهارمین روز هفته
Cuma	جمعه	پنجمین روز هفته و روز تعطیل
Cumartesi	شنبه	ششمین روز هفته و روز تعطیل
Pazar	یکشنبه	هفتمین روز هفته و روز تعطیل

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Ocak	ژانویه	اولین ماه سال
Şubat	فوریه	دومین ماه سال
Mart	مارس	سومین ماه سال
Nisan	آوریل	چهارمین ماه سال
Mayıs	مه	پنجمین ماه سال
Haziran	ژوئن	ششمین ماه سال
Temmuz	جولای	هفتمین ماه سال
Ağustos	آگوست	هشتمین ماه سال
Eylül	سپتامبر	نهمین ماه سال
Ekim	اکتبر	دهمین ماه سال
Kasım	نوامبر	یازدهمین ماه سال
Aralık	دسامبر	دوازدهمین ماه سال

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Bir	یک	برای بیان مقدار یا شماره‌گذاری: “Bir elma” (یک سیب).
İki	دو	برای شمارش یا بیان تعداد: “İki gün” (دو روز).
Üç	سه	معمولاً در شمارش اشیاء: “Üç kitap” (سه کتاب).
Dört	چهار	برای اشاره به تعداد: “Dört mevsim” (چهار فصل).
Beş	پنج	برای تعداد یا سنجش: “Beş kişi” (پنج نفر).
Altı	شش	معمولاً در شمارش‌ها: “Altı ay” (شش ماه).
Yedi	هفت	برای اشاره به تعداد: “Yedi gün” (هفت روز).
Sekiz	هشت	برای شمارش و تعداد: “Sekiz öğrenci” (هشت دانش‌آموز).
Dokuz	نه	برای اشاره به مقدار: “Dokuz kere” (نه بار).
On	ده	در شماره‌گذاری‌ها: “On yıl” (ده سال).

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Saat	ساعت	واحد اندازه‌گیری زمان
Dakika	دقیقه	شصتم یک ساعت
Saniye	ثانیه	شصتم یک دقیقه
Sabah	صبح	ابتدای روز
Öğle	ظهر	وسط روز
Akşam	عصر	اواخر روز
Gece	شب	بخش تاریک روز
Şimdi	حالا، اکنون	زمان حال
Daha sonra	بعداً	زمانی در آینده
Önce	قبل از	زمانی در گذشته

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Mutlu	خوشحال	احساس شادی و رضایت از چیزی یا کسی
Sevinçli	شادمان	احساس شادی و هیجان شدید
Memnun	راضی	احساس رضایت از چیزی یا کسی
Umutlu	امیدوار	داشتن امید و انتظار مثبت نسبت به آینده
Heyecanlı	هیجان‌زده	احساس هیجان و اشتیاق نسبت به چیزی
Gururlu	مفتخر	احساس افتخار نسبت به موفقیت خود یا دیگران
Şaşkın	شگفت‌زده	احساس تعجب مثبت و خوشایند
Huzurlu	آرامش‌دار	احساس آرامش و راحتی ذهنی
Neşeli	سرحال	احساس شادی و نشاط
Minnettar	سپاسگزار	احساس قدردانی و تشکر از کسی یا چیزی
Aşık	عاشق	احساس عشق و علاقه عمیق به کسی یا چیزی
Enerjik	پرانرژی	احساس سرزندگی و آماده برای فعالیت
Rahat	راحت	احساس آسایش و بدون نگرانی یا فشار
Motivasyonlu	باانگیزه	احساس انگیزه و تمایل برای انجام کاری

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Üzgün	ناراحت	احساس غم و اندوه
Kederli	غمگین	احساس غم و اندوه عمیق
Kızgın	عصبانی	احساس خشم و ناراحتی شدید
Sinirli	عصبی	احساس اضطراب و تحریک‌پذیری
Hayal kırıklığı	ناامیدی	احساس یأس و ناامیدی از نتیجه‌ای
Endişeli	نگران	احساس نگرانی و اضطراب نسبت به آینده
Öfkeli	خشمگین	احساس خشم و کینه نسبت به کسی یا چیزی
Yalnız	تنها	احساس تنهایی و بی‌کسی
Huzursuz	بی‌قرار	احساس ناراحتی و ناآرامی ذهنی
Korkmuş	ترسیده	احساس ترس از چیزی یا کسی
Suçlu	گناهکار	احساس گناه یا شرمساری از انجام کاری اشتباه
Mahcup	شرمنده	احساس شرمندگی در نتیجه خطا یا اشتباه
Şüpheli	مشکوک	احساس تردید و بی‌اعتمادی
Bıkkın	خسته و دل‌زده	احساس خستگی و بی‌حوصلگی از شرایط یا افراد
Çaresiz	درمانده	احساس ناتوانی و بی‌راه‌حلی در برابر مشکل
Kıskanç	حسود	احساس حسادت نسبت به موفقیت یا دارایی دیگران
Utanç verici	شرم‌آور	احساس خجالت و شرمندگی در برابر دیگران
Dargın	دلخور	احساس دلخوری و رنجش از رفتار کسی

ترکی استانبولی	معادل فارسی	توضیحات/کاربردها
Düşünmek	فکر کردن	به چیزی اندیشیدن و تحلیل کردن
Karar vermek	تصمیم گرفتن	انتخاب کردن بین گزینه‌های مختلف
Hayal etmek	خیال‌پردازی کردن	تصور کردن چیزهایی که واقعی نیستند
Planlamak	برنامه‌ریزی کردن	طرح‌ریزی برای انجام کاری در آینده
Unutmak	فراموش کردن	ناتوانی در به یاد آوردن چیزی
Hatırlamak	به یاد آوردن	به خاطر آوردن چیزی از گذشته
Odaklanmak	تمرکز کردن	توجه و دقت روی یک موضوع یا فعالیت خاص
Öğrenmek	یاد گرفتن	کسب دانش یا مهارت جدید
Anlamak	درک کردن	فهمیدن و دریافتن معنای چیزی
Merak etmek	کنجکاو بودن	علاقه به دانستن یا کشف چیزی
Şüphe etmek	شک کردن	تردید و عدم اطمینان نسبت به چیزی
Tahmin etmek	حدس زدن	پیش‌بینی یا تخمین چیزی بدون اطمینان کامل
Araştırmak	تحقیق کردن	جستجو برای اطلاعات بیشتر درباره یک موضوع
Hayran kalmak	شگفت‌زده شدن	تحت تأثیر قرار گرفتن از چیزی یا کسی
İkna etmek	متقاعد کردن	راضی کردن فردی برای پذیرش نظر یا تصمیم خاص
Düş kurmak	رؤیاپردازی کردن	در فکر و خیال فرو رفتن درباره آینده یا خواسته‌ها
Konsantre olmak	متمرکز شدن	حفظ تمرکز روی یک کار یا فعالیت خاص